Làng Phù Long (xã Nam Phong) vốn nổi tiếng từ
xưa với nghề trồng hoa, chuyên cung cấp hoa phục vụ cho hành cung Thiên Trường.
Ngày nay, bên cạnh những giống hoa truyền thống như cúc, thược dược, hồng, huệ...
Người làng Phù Long còn mang về những giống hoa cao cấp, có giá trị kinh tế
cao, làm phong phú thêm các loại hoa của làng, trong đó phải kể đến hoa ly. Sau
hơn 10 năm du nhập, cây hoa ly đã đứng vững và khẳng định vị trí của mình trên
đồng đất Phù Long. Nhưng ít ai biết được để có cây hoa ly hôm nay, những người
đầu tiên mang “ly” về làng đã trải qua biết bao khó khăn, vất vả, và cả những
thất bại.
Người đưa “ly” về làng
Gia đình chị Phạm Thị Hoa là một
trong những gia đình tiên phong trồng hoa ly của Nam Phong từ đầu những năm
2000. Sau những chuyến thăm quan các nhà vườn tại Hà Nội, nhận thấy giá trị của
hoa ly hơn hẳn các giống hoa truyền thống, thời gian sinh trưởng ngắn chỉ từ 70
– 100 ngày, lại đúng vào vụ Tết và tháng 3 âm lịch hàng năm. Gia đình chị đã mạnh
dạn đầu tư, học hỏi kỹ thuật, đưa hoa ly về trồng.
Ban đầu thử nghiệm trên diện tích 500m2 – 700m2,
và phải trồng trong nhà kính, chi phí đầu tư rất lớn. Cùng với đó, do chưa có
kinh nghiệm, kỹ thuật còn hạn chế nên những vụ đầu tiên hoa ly nhà chị bị sâu bệnh
nhiều, cây chết, hoa không đẹp, thậm chí cây không ra hoa, thua lỗ lớn. Không nản
chí, lấy những hoa khác trong vườn nhà bù lỗ, anh chị lại đi học hỏi thêm kinh
nghiệm của các nhà vườn lâu năm, chọn những đơn vị cung cấp giống uy tín, tiếp
tục đầu tư, quyết tâm trụ vững với hoa ly. Và cây đã không phụ lòng người có
công, sau những thất bại, gia đình chị đã thắng lợi ở những vụ hoa sau.
Những nông dân “công nhân” đang chăm sóc
hoa ly
Theo chị Hoa, đầu tư cho 1 sào hoa
ly chi phí rất lớn, khoảng 130 triệu đồng. Trong đó, tiền giống hoa chiếm ¾, do
phải nhập hoàn toàn từ Hà Lan, cùng với đó là tiền phân bón, thuốc trừ sâu, tiền
công... Cây ly là cây ưa lạnh nên thích hợp nhất trồng vào các tháng cuối năm ở
miền Bắc từ tháng 8 đến tháng 3 âm lịch hàng năm. Do đã nắm vững kỹ thuật trồng
hoa nên hiện diện tích hoa ly của gia đình chị chỉ cần che lưới, không cần phải
trồng trong nhà kính như trước.
Từ hiệu quả cây hoa ly mang lại, gia đình chị đã đầu tư xây 02 kho
lạnh để bảo quản giống và hoa. Với kinh nghiệm nhiều năm trồng ly, năm 2016 là
năm đầu tiên, gia đình chị sản xuất thành công giống hoa ly tái vụ. Tức là sau
khi thu hoạch, cắt cành, củ hoa được đào lên đem về xử lý và cho vào kho lạnh
giữ đến vụ sau mang ra trồng. Đây là một kỹ thuật rất khó đòi hỏi người trồng
hoa không chỉ có kinh nghiệm mà phải vững tay nghề. Tuy hoa ly tái vụ năng suất
không cao như giống nhập khẩu nhưng cũng góp phần giảm đáng kể chi phí đầu vào,
mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người trồng. Từ diện tích hoa ly ban đầu bán
nhỏ lẻ các chợ. Đến nay, gia đình chị Hoa chủ yếu đổ buôn cho mối lớn ở các tỉnh
Nghệ An, Ninh Binh, Thái Bình, Hà Nam, thậm chí cả ở Lào Cai cũng về tận vườn đặt.
Sau hơn 10 năm trồng hoa ly, chị Hoa cho biết: so với các loại hoa
truyền thống, hoa ly mang lại hiệu quả kinh tế gấp 20 lần. Một sào ly sau khi
trừ chi phí cho lãi khoảng 50 triệu. Và cây ly rất thích hợp với chất đất, khí
hậu ven sông của Nam Phong.
Từ sản xuất hộ gia đình lên hợp tác xã
(HTX)
Để tăng nguồn vốn đầu tư, liên kết
người trồng hoa, xây dựng mô hình, chuyển giao công nghệ cho các HTX bạn, tháng
4/2016, gia đình chị đã cùng với 08 thành viên khác thành lập HTX sản xuất kinh doanh hoa, cây cảnh Nam
Phong. Chị Hoa được tín nhiệm bầu là Chủ nhiệm HTX.
HTX đã đấu thầu đất bãi ven sông của
xã, mở rộng diện tích trồng hoa. Tạo việc làm thường xuyên cho 10 người với mức
thu nhập bình quân 6 triệu đồng/tháng đối với lao động nam, 4 triệu đồng/tháng
với lao động nữ, chưa kể tiền thưởng.
Trong vụ hoa Tết Đinh Dậu, HTX trồng
15 vạn củ ly trên diện tích 3 mẫu đất với 14 giống ly đủ màu sắc từ trắng,
vàng, hồng, đỏ, cam, và còn cung cấp ra thị trường hơn 2.500 chậu hoa ly. Ngay
từ đầu tháng chạp, các lái buôn đã tìm đến vườn hoa của HTX để đặt hàng.
Chủ nhiệm HTX sản xuất, kinh doanh hoa cây
cảnh Nam Phong bên diện tích hoa loa kèn bách hợp
Bên cạnh trồng hoa ly, HTX hiện có gần
1ha hoa loa kèn giống bách hợp. Loa kèn bách hợp là giống mới có thân thẳng,
hoa to, đẹp, trồng được 02 vụ trong năm cho năng suất hơn hẳn giống loa kèn
truyền thống. Diện tích này được chính Phòng Kinh tế thành phố hỗ trợ giống, vốn,
khoa học công nghệ ứng dụng vào sản xuất, đạt hiệu quả cao.
Về hướng phát triển trong thời gian
tới của HTX, Chủ nhiệm HTX sản xuất, kinh doanh hoa cây cảnh - Phạm Thị Hoa
chia sẻ: HTX sẽ thuê thêm đất, mở rộng diện tích trồng các loại hoa, nhất là
hoa ly vụ cuối năm, nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường hoa Tết.
Bằng việc chuyển đổi mô hình sản xuất,
kinh doanh hộ gia đình sang HTX, HTX sản xuất kinh doanh hoa cây cảnh Nam Phong
đã và đang tạo ra sự liên kết giữa nhà đầu tư, người sản xuất, nhà khoa học và
thị trường. Mở ra hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp nói chung, trồng, kinh
doanh hoa cây cảnh của thành phố Nam Định nói riêng. Mang lại cuộc sống ấm no, đủ
đầy, sung túc cho người nông dân thành phố ngay trên mảnh đất quê hương./.
Thanh Thủy – Đài phát thanh thành phố